Buồng trứng đa nang là bệnh thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, bệnh đe dọa trực tiếp đến sức khỏe sinh sản của người bệnh. Ngoài ra, người bệnh còn có nguy cơ cao mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm liên quan khác. Vậy đâu là những biến chứng buồng trứng đa nang thường gặp?
Bác sĩ giải đáp: Biến chứng buồng trứng đa nang
Hội chứng buồng trứng đa nang ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe sinh sản cũng như sức khỏe chung của người bệnh. Vậy cụ thể buồng trứng đa nang gây ra biến chứng gì?
Khi bị buồng trứng đa nang, người bệnh có nguy cơ cao gặp phải các biến chứng như:
Vô sinh
Đa nang buồng trứng là bệnh có nguyên nhân do rối loạn nội tiết và đây là một trong các nguyên nhân gây vô sinh thường gặp. Trứng của người bệnh sẽ phát dục chậm hoặc dừng phát triển ở giai đoạn chưa chín do lượng testosteron sinh ra trong buồng trứng quá nhiều.
Người bệnh thường bị rối loạn kinh nguyệt, kinh ít,… dẫn đến việc thụ thai gặp khó khăn hoặc không thể thụ thai. Nếu để tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến tình trạng hiếm muộn, vô sinh.
Không phải tất cả bệnh nhân buồng trứng đa nang đều bị vô sinh, song đây là một trong những nguyên nhân gây vô sinh hiếm muộn thường gặp. Bệnh kéo dài không được điều trị tốt khiến khả năng sinh con của người phụ nữ càng giảm dần. Nếu điều trị tốt, bệnh nhân vẫn có thể mang thai và sinh con khỏe mạnh.
Biến chứng của buồng trứng đa nang: Vấn đề về insulin
Các bác sĩ không chắc nguyên nhân gây buồng trứng đa nang PCOS, nhưng một giả thuyết cho rằng kháng insulin có thể khiến cơ thể bạn tạo ra quá nhiều nội tiết tố androgen.
Insulin là một loại hormone giúp các tế bào trong cơ thể hấp thụ đường (glucose) từ máu để sử dụng làm năng lượng. Nếu bạn bị kháng insulin, các tế bào trong cơ bắp, các cơ quan và mô không hấp thụ tốt lượng đường trong máu. Kết quả là bạn sẽ có quá nhiều đường di chuyển tự do trong máu. Đây được gọi là bệnh tiểu đường, có thể dẫn đến các vấn đề với hệ thống tim mạch và thần kinh của người bệnh. Loại tác hại của buồng trứng đa nang này rất dễ xảy ra ở những phụ nữ thừa cân, song đôi khi vẫn có thể gặp ở những bệnh nhân có trọng lượng bình thường.
Bên cạnh đó, mức insulin cao cũng dẫn đến tăng cholesterol, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, từ đó gia tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ. Bệnh buồng trứng đa nang làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim ngay cả ở những phụ nữ thể trạng gầy ốm.
Béo phì
30-50% phụ nữ đa nang buồng trứng bị béo phì. Để xác định tình trạng béo phì, người ta dựa vào chỉ số BMI (>25) hay tỉ số vòng eo/vòng mông. Một số nghiên cứu cho rằng béo phì cũng có vai trò trong cơ chế bệnh sinh của đa nang buồng trứng. Người ta nhận thấy rằng cân nặng đóng vai trò rất quan trọng trong thúc đẩy các triệu chứng đa nang buồng trứng biểu hiện trên lâm sàng. Kiểm soát cân nặng có thể giúp cải thiện tiên lượng của bệnh đa nang buồng trứng.
Biến chứng của buồng trứng đa nang: Ung thư nội mạc tử cung
Phụ nữ mắc buồng trứng đa nang có nguy cơ ung thư nội mạc tử cung cao hơn so với những người bình thường. Đặc biệt, nguy cơ càng gia tăng ở bệnh nhân thừa cân.
Thông thường, estrogen sẽ tác động đến lớp nội mạc tử cung, khiến chúng dày lên để chuẩn bị đón trứng đã thụ tinh về làm tổ. Nếu người phụ nữ không thụ thai, lớp niêm mạc này sẽ bong ra và xuất hiện kinh nguyệt.
Trong khi đó, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt hoặc mất kinh – triệu chứng phổ biến của PCOS, sẽ khiến lớp niêm mạc tử cung dày lên mà không bong ra. Mức estrogen cao trong cơ thể chính là nguyên nhân làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung.
Các biến chứng của buồng trứng đa nang khác có thể xảy ra
Người mắc PCOS cũng có nguy cơ gặp hội chứng chuyển hóa. Đây là một nhóm các triệu chứng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, chẳng hạn như chất béo trung tính cao và mức cholesterol HDL (“tốt”) thấp, huyết áp cao và lượng đường trong máu cao.
Một số tác hại của buồng trứng đa nang phổ biến khác bao gồm:
- Trầm cảm
- Lo âu
- Chảy máu tử cung
- Các vấn đề về giấc ngủ
- Viêm gan
- Di truyền (những bạn nữ có mẹ hay chị gái mắc đa nang buồng trứng có nhiều nguy cơ bị di truyền căn bệnh này).
Một số biến chứng của buồng trứng đa nang có thể không đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe, nhưng chúng có thể gây mất thẩm mỹ cho người phụ nữ. Chẳng hạn như:
- Lông cơ thể hoặc lông mặt mọc nhiều bất thường: Đây vừa là dấu hiệu thường gặp, vừa là ảnh hưởng của buồng trứng đa nang do tình trạng cường androgen
- Tóc mỏng trên đầu, hói đầu
- Tăng cân ở khoảng giữa thân người (Ngược lại, béo phì cũng góp phần sinh bệnh đa nang buồng trứng. Cân nặng làm thúc đẩy các triệu chứng PCOS lâm sàng. Do đó kiểm soát cân nặng có thể giúp cải thiện tiên lượng bệnh.)
- Mụn trứng cá, sạm da và các vấn đề về da khác.
Giảm thiểu nguy cơ biến chứng như thế nào?
Bất chấp những nguy cơ gia tăng đối với các biến chứng trong PCOS, tất cả chúng đều có thể phòng ngừa được. Điều đầu tiên và quan trọng nhất mà bạn có thể làm là thực hiện những thay đổi tích cực lâu dài trong chế độ ăn uống hàng ngày và kế hoạch tập luyện thể dục của mình. Bạn có thể tham khảo thêm ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng về khẩu phần ăn. Bạn nên tăng cường thêm hoạt động thể lực hàng tuần để kiểm soát cân nặng.
Thực hiện xét nghiệm máu ít nhất hàng năm sẽ giúp bạn nhận biết các yếu tố nguy cơ của mình. Khám sức khỏe định kì, trao đổi với bác sĩ về các yếu tố nguy cơ của bạn và những loại thuốc hoặc chất bổ sung nào có thể giúp ngăn ngừa chúng. Chủ động với sức khỏe của bạn là chìa khóa để giành quyền kiểm soát PCOS trước khi nó kiểm soát bạn.
Buồng trứng đa nang gây ra biến chứng gì còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố. Điều quan trọng là bạn cần tuân thủ tuyệt đối chỉ định của bác sĩ điều trị.